Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc: Trụ cột của Hòa bình và An ninh Toàn cầu

Mô tả sản phẩm

Liên Hợp Quốc (LHQ) là một tổ chức quốc tế được thành lập vào năm 1945, ngay sau Thế chiến thứ hai, với mục tiêu chính là duy trì hòa bình và an ninh quốc tế, phát triển quan hệ hữu nghị giữa các quốc gia, và thúc đẩy hợp tác quốc tế trong việc giải quyết các vấn đề kinh tế, xã hội, văn hóa và nhân đạo. Hiến chương Liên Hợp Quốc năm 1945 quy định sáu cơ quan chính của tổ chức này: Đại hội đồng, Hội đồng Bảo an, Hội đồng Kinh tế và Xã hội, Hội đồng Quản thác (đã đình chỉ hoạt động), Tòa án Công lý Quốc tế và Ban Thư ký. Trong số các cơ quan này, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc nổi bật với vai trò và quyền hạn đặc biệt trong việc duy trì hòa bình và an ninh toàn cầu. Hội đồng Bảo an được thành lập dựa trên Chương V của Hiến chương LHQ, với trách nhiệm chính là duy trì hòa bình và an ninh quốc tế. Đây là cơ quan duy nhất của LHQ có quyền đưa ra các quyết định ràng buộc về mặt pháp lý đối với tất cả các quốc gia thành viên theo Điều 25 của Hiến chương. Thành phần của Hội đồng Bảo an bao gồm 15 quốc gia thành viên. Trong đó, có 5 thành viên thường trực (P5): Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, Pháp, Liên bang Nga, Vương quốc Anh và Hợp chủng quốc Hoa Kỳ. Năm thành viên này có quyền phủ quyết đặc biệt. 10 thành viên còn lại là thành viên không thường trực, được Đại hội đồng bầu ra với nhiệm kỳ hai năm, theo nguyên tắc luân phiên khu vực. Chức năng và quyền hạn của Hội đồng Bảo an rất rộng lớn và sâu rộng. Hội đồng có quyền điều tra bất kỳ tranh chấp hoặc tình huống nào có thể dẫn đến xung đột quốc tế, khuyến nghị các phương pháp điều chỉnh hoặc điều khoản giải quyết. Quan trọng hơn, Hội đồng có thể xác định sự tồn tại của một mối đe dọa đối với hòa bình, một sự vi phạm hòa bình hoặc một hành động xâm lược, và sau đó quyết định các biện pháp cần được thực hiện để duy trì hoặc khôi phục hòa bình và an ninh quốc tế. Các biện pháp này có thể bao gồm việc áp dụng biện pháp trừng phạt không sử dụng vũ lực, như gián đoạn hoàn toàn hoặc một phần quan hệ kinh tế, giao thông, liên lạc, cũng như cắt đứt quan hệ ngoại giao. Nếu các biện pháp này không hiệu quả hoặc không đủ, Hội đồng có thể ủy quyền cho các quốc gia thành viên thực hiện các hành động bằng vũ lực, chẳng hạn như phong tỏa hoặc các hoạt động quân sự khác, để duy trì hoặc khôi phục hòa bình và an ninh. Ngoài ra, Hội đồng Bảo an còn có vai trò quan trọng trong việc giới thiệu các thành viên mới cho LHQ, đề cử Tổng thư ký, và cùng với Đại hội đồng, bầu các thẩm phán của Tòa án Công lý Quốc tế. Cơ chế bỏ phiếu và quyền phủ quyết là một khía cạnh trung tâm nhưng cũng gây tranh cãi của Hội đồng Bảo an. Đối với các vấn đề thủ tục, cần có 9 phiếu thuận trong số 15 thành viên. Tuy nhiên, đối với các vấn đề thực chất (phi thủ tục), cần có 9 phiếu thuận, bao gồm cả phiếu thuận của tất cả 5 thành viên thường trực. Điều này có nghĩa là bất kỳ thành viên thường trực nào cũng có thể phủ quyết một nghị quyết, ngăn cản nó được thông qua, ngay cả khi nó nhận được sự ủng hộ của 14 thành viên còn lại. Quyền phủ quyết, được thiết kế để đảm bảo sự đồng thuận của các cường quốc lớn trong việc duy trì hòa bình, đã thường xuyên bị chỉ trích là nguyên nhân gây ra sự bế tắc và bất lực của Hội đồng trong việc giải quyết nhiều cuộc khủng hoảng quốc tế nghiêm trọng, khi lợi ích của các thành viên thường trực mâu thuẫn. Những thách thức và đề xuất cải cách đối với Hội đồng Bảo an đã và đang là chủ đề tranh luận sôi nổi kể từ khi thành lập. Hội đồng phải đối mặt với các vấn đề về tính đại diện, khi cấu trúc 1945 không còn phản ánh đầy đủ sự phân bố quyền lực và tầm ảnh hưởng của các quốc gia trên thế giới hiện nay. Nhiều quốc gia và tổ chức đã kêu gọi mở rộng số lượng thành viên thường trực và không thường trực, cũng như xem xét lại hoặc hạn chế việc sử dụng quyền phủ quyết. Mục tiêu của các cải cách này là làm cho Hội đồng Bảo an trở nên dân chủ, minh bạch và hiệu quả hơn trong việc đối phó với các thách thức an ninh toàn cầu của thế kỷ 21. Tóm lại, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc là một cơ quan thiết yếu và có quyền lực độc nhất vô nhị trong kiến trúc quản trị toàn cầu, đóng vai trò then chốt trong việc ngăn chặn xung đột và duy trì hòa bình quốc tế. Mặc dù phải đối mặt với những thách thức đáng kể và những lời kêu gọi cải cách liên tục, đặc biệt liên quan đến quyền phủ quyết và cấu trúc thành viên, vai trò của nó trong việc xử lý các vấn đề an ninh toàn cầu vẫn là không thể thiếu và tiếp tục là tâm điểm của các nỗ lực hợp tác quốc tế.