Mô tả sản phẩm
Đột biến gen là gì?
Đột biến gen là những thay đổi vĩnh viễn trong trình tự DNA của một gen, có thể ảnh hưởng đến cấu trúc protein hoặc chức năng gen. Chúng xảy ra do sai sót trong quá trình sao chép DNA, tiếp xúc với tác nhân gây đột biến (như tia UV, hóa chất) hoặc các yếu tố nội sinh.
Các loại đột biến gen phổ biến
1. Đột biến điểm: Thay thế, thêm hoặc mất một cặp nucleotide
2. Đột biến dịch khung: Làm thay đổi khung đọc của gen do thêm/mất nucleotide
3. Đột biến vô nghĩa: Tạo codon dừng sớm
4. Đột biến sai nghĩa: Thay đổi axit amin trong protein
5 phát biểu về đột biến gen - Đâu là sai?
Phát biểu 1: "Mọi đột biến gen đều gây hại" →
Sai
Thực tế nhiều đột biến trung tính hoặc có lợi (ví dụ: kháng HIV ở một số người).
Phát biểu 2: "Đột biến chỉ xảy ra ở tế bào sinh dục" →
Sai
Đột biến có thể xảy ra ở cả tế bào soma và tế bào sinh dục.
Phát biểu 3: "Đột biến luôn di truyền cho thế hệ sau" →
Sai
Chỉ đột biến ở tế bào sinh dục mới di truyền.
Phát biểu 4: "Đột biến gen khác với đột biến NST" →
Đúng
Đột biến gen liên quan đến thay đổi trình tự DNA, trong khi đột biến NST liên quan đến cấu trúc/số lượng NST.
Phát biểu 5: "Đột biến luôn biểu hiện ra kiểu hình" →
Sai
Nhiều đột biến lặn không biểu hiện ở trạng thái dị hợp.
Tại sao hiểu sai về đột biến gen nguy hiểm?
Hiểu lầm về đột biến có thể dẫn đến:
- Kỳ thị người mắc bệnh di truyền
- Lạm dụng xét nghiệm gen không cần thiết
- Can thiệp y tế không phù hợp
Các yếu tố làm tăng nguy cơ đột biến
1. Tác nhân vật lý: Tia X, tia UV
2. Hóa chất: Thuốc trừ sâu, benzene
3. Sinh học: Virus gây đột biến
4. Tuổi cao: Tăng lỗi sao chép DNA
Phòng ngừa đột biến có hại
- Tránh tiếp xúc với tia UV quá mức
- Sử dụng đồ bảo hộ khi làm việc với hóa chất
- Chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa
- Khám sàng lọc di truyền khi cần
Ứng dụng của đột biến gen
1. Trong nông nghiệp: Tạo giống cây trồng đột biến có lợi
2. Y học: Nghiên cứu liệu pháp gen
3. Công nghệ sinh học: Chỉnh sửa gen CRISPR
Kết luận
Hiểu đúng về đột biến gen giúp chúng ta ứng dụng hiệu quả trong y học và tránh những hiểu lầm nguy hiểm. Phát biểu sai phổ biến nhất là "mọi đột biến gen đều gây hại" - thực tế nhiều đột biến vô hại hoặc mang lại lợi ích tiến hóa.
Xem thêm: nước ta nằm hoàn toàn trong vùng nội chí tuyến bán cầu bắc nên có